Liszaje są jednym z najczęściej występujących schorzeń skóry. Są to choroby wywołane przez grzyby lub bakterie, które atakują naskórek i powodują pojawienie się charakterystycznych zmian na skórze. Liszajami mogą być zarówno infekcje pierwotne, jak i wtórne – czyli wynikające z osłabienia organizmu lub innych czynników.

Przyczyny liszajów mogą być różnorodne. Najczęstszym rodzajem jest tzw. liszaj płaski (inaczej łupież pstry), który jest spowodowany przez wirusa opryszczki pospolitej typu 6 lub 7 oraz niektóre odmiany HPV (papillomavirus). Wirus ten może przenosić się drogą kropelkową w kontakcie bezpośrednim ze skórą chorego bądź przedmiotami codziennego użytku takimi jak ręczniki czy ubrania.

Inną przyczyną liszaja może być również kontakt z substancjami drażniącymi dla skóry, np. chemikaliami zawartymi w kosmetykach czy środkach czystości. Często dochodzi do tego u osób pracujących w branży chemicznej lub rolniczej.

Kolejnym ważnym aspektem wpływającym na ryzyko zachorowania na liszaje jest stan odpornościowy organizmu. Osoby o obniżonej odporności są bardziej narażone na infekcje grzybicze i bakteryjne, w tym również liszaje. Dotyczy to zwłaszcza osób z HIV/AIDS czy chorobami autoimmunologicznymi.

Objawy

Pierwszym objawem liszaja jest pojawienie się charakterystycznych zmian skórnych. Mogą one przybierać różne formy – od plam lub wykwitów do pęcherzyków czy strupów. Zmiany te mogą być suche, łuszczące się lub wilgotne.

Liszaj często występuje na owłosionej skórze głowy, twarzy oraz tułowia. Może jednak pojawić się także na dłoniach, stopach czy paznokciach. W przypadku kontaktu ze substancją drażniącą może występować tylko miejscowo (np. w okolicy ręki).

Kolejnym objawem jest swędzenie i pieczenie dotkniętego obszaru skóry oraz uczucie dyskomfortu podczas dotykania go bądź noszenia ubrań.

W niektórych przypadkach mogą pojawić się też inne symptomy takie jak gorączka, osłabienie organizmu czy powiększone węzły chłonne.

Leczenie

Diagnozę liszaja stawia lekarz dermatolog po dokładnym badaniu zmienionego obszaru skóry oraz przeprowadzeniu testów diagnostycznych (np. pobranie wymazu lub biopsja).

Leczenie liszaja zależy od jego rodzaju i nasilenia. W przypadku infekcji grzybiczych stosuje się leki przeciwgrzybiczne, a w przypadku bakteryjnych – antybiotyki.

Ważnym elementem terapii jest również dbanie o higienę skóry oraz unikanie kontaktu ze substancjami drażniącymi. Należy także zadbać o odpowiednie nawilżenie skóry, aby zapobiec jej nadmiernemu wysuszeniu.

Profilaktyka

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na liszaje warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach profilaktycznych:

– Unikać kontaktu ze zwierzętami (szczególnie kotami), które mogą być nosicielami wirusa opryszczki pospolitej.
– Stosować środki chroniące przed promieniami UV, ponieważ słońce może osłabić odporność organizmu i ułatwić rozwój choroby.
– Dbajmy o higienę osobistą oraz codziennie wymieniajmy ręczniki czy pościel.
– Unikajmy używania wspólnych przyborów toaletowych takich jak szczoteczka do zębów czy maszynka do golenia.
– Jeśli pracujemy w branży chemicznej lub rolniczej, należy stosować odpowiednie środki bezpieczeństwa (np. rękawice) oraz regularnie kontrolować stan skóry.

Podsumowanie

Liszaje są powszechnym problemem dermatologicznym, który może dotknąć każdego z nas. Przyczynami ich występowania mogą być różne czynniki – od wirusów i bakterii po osłabienie odporności czy kontakt ze substancjami drażniącymi. W przypadku podejrzenia liszaja należy jak najszybciej udać się do lekarza w celu ustalenia diagnozy i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia. Pamiętajmy również o profilaktyce, która jest kluczowa dla zachowania zdrowej skóry.